home > natuur > dieren > vissen


De zalm

Zalmkwekerij bij de Lofoten, een archipel in Noord-Noorwegen (foto: Frode Nagel).


Nog niet zo lang geleden was zalmfilet een echte delicatesse. Maar nu is het tamelijk gewoon om zalmfilet te eten. Bijna alle consumptiezalm komt uit viskwekerijen. Dat zijn grote, drijvende bassins die in zee of in een zee-inham liggen. Je kunt ze zien langs de Noorse, Schotse en Ierse kust. In de viskwekerijen zwemmen de zalmen gewoon in het zeewater, maar ze krijgen voer en medicijnen. Als ze groot zijn, worden ze geslacht. Veel zalm gaat naar Japan, want Japanners zijn dol op vis.


De familie van de zalmachtige vissen telt meer dan 65 soorten. Dat zijn niet alleen zalmen, maar ook forellen. De meeste zalmachtigen zijn trekvissen. Ze paaien (paren) in zoet water, maar brengen het grootste deel van hun leven door in zee.


Het vrouwtje van de zalm legt haar eitjes in een zelfgemaakte kuil in de bedding van een bergbeek. Na ongeveer twee maanden komen de eitjes uit. De larven blijven nog enige tijd in de kuil waarin ze geboren zijn. Ze teren dan op de voedingsstoffen uit hun dooierzak*. Daarna beginnen ze naar voedsel te zoeken. Ze eten onder meer insectjes en kleine kreeftachtigen. Na één tot drie jaar trekken de jonge zalmen naar zee. Ze zwemmen naar de voedselrijke, koude zeeën in het noorden. Daar blijven ze één tot wel vijf jaar, tot de tijd gekomen is om te paaien. Dan keren ze meestal terug naar de beek waar ze geboren zijn. Bij stroomversnellingen kun je de zalmen zien springen, tegen de stroom op. Dat is een spectaculair gezicht! De paaitrek is zo uitputtend dat de meeste zalmen na het paaien sterven.


Vroeger leefden er ook zalmen in de Rijn. Maar door overbevissing, watervervuiling en aantasting van de paaigronden is de zalm verdwenen. Tegenwoordig probeert men hem weer terug te krijgen. De Rijn is gelukkig weer schoon genoeg. Bij stuwdammen worden vispassages aangelegd, zodat trekvissen ongehinderd kunnen passeren.

De wilde zalm komt alleen op het noordelijk halfrond voor. De zalmsoort die in Europa en in de Atlantische Oceaan leeft, onze zalm dus, wordt ‘Atlantische zalm’ genoemd. Daarnaast heb je de ‘Pacifische zalm’. Dat is geen aparte soort, maar een verzamelnaam voor verschillende zalmsoorten uit de Grote Oceaan. Terwijl de Atlantische zalm een bedreigde diersoort is, wordt de Pacifische zalm nog volop gevangen en ingeblikt. Als je thuis of in de winkel een blikje zalm of een pakje zalmfilet ziet, dan moet je de verpakking maar eens lezen. Gewoon voor de aardigheid …



* De dooierzak zou je een natuurlijk rugzakje kunnen noemen.



Surfspin: naar het keuzemenu Natuur.
Naar het HOME van de Surfspin.


Geplaatst op 21 juli 2008.

© Surfspin 2008