Het meisje van Yde
het beroemdste meisje van Drenthe
Wat is het beroemdste jongetje van Drenthe? Bartje natuurlijk! En wat is het beroemdste meisje van Drenthe? Dat is het meisje van Yde. Het meisje van Yde is een veenlijk. Dat is een lijk dat eeuwenlang in het veen gelegen heeft. Veen bestaat uit halfvergane planten. Doordat veen zuurstofarm en zuur is, zijn de lijken niet weggerot, maar geconserveerd.
Griezelig
In 1897 vonden twee mannen bij het uitbaggeren van een veentje¹ een lijk. Het had een blauwzwart hoofd en rossig haar. Ze schrokken zich een hoedje! Het veenlijk werd naar het museum in Assen gebracht, samen met een wollen mantel die bij het lijk gevonden was. Daar ligt het nu nog steeds, in een vitrine². Omdat het een meisje was en was gevonden bij het Drentse dorpje Yde, kreeg het de naam ‘het meisje van Yde’.
|
De Romeinse geschiedschrijver Tacitus leefde omstreeks dezelfde tijd als het meisje van Yde. Hij schrijft dat de Germanen op bepaalde dagen mensen offerden aan hun hoofdgod (Wodan). Ook schrijft hij dat ze lafaards, ontuchtplegers en nietsnutten doodden door ze onder te duwen in het veenmoeras, onder een mat van wilgentakken. |
Gewelddadige dood
Toen het meisje van Yde gevonden werd, had zij aan de linkerkant van haar hoofd nog haar. De rechterhelft van haar schedel was kaalgeschoren. Om haar hals was een lang koord gewikkeld, dat met een schuifknoop was aangetrokken. Het meisje was dus gewurgd. Volgens archeologen kan dit twee dingen betekenen: óf ze had iets gedaan waarop bij de Germanen de doodstraf stond, óf ze is geofferd aan de goden.
Een meisje van 2000 jaar oud
Wetenschappers hebben het meisje van Yde onderzocht. Ze ontdekten dat zij ongeveer 2000 jaar geleden heeft geleefd, toen de ijzertijd overging in de Romeinse tijd. Ze was ongeveer 16 jaar oud en 1 meter 40 lang. In 1993 is er een reconstructie van haar gezicht gemaakt, een hoofd van was: zo kan zij er hebben uitgezien. Ze spreekt erg tot de verbeelding en er zijn zelfs boeken en gedichten over haar geschreven!
TIP van meester THEO
De hoofdpersoon van Sporen in het moeras is Ymke Sybrand uit Zeijen, een dorp niet ver van Yde. Ze zit in groep 8. Als ze met haar klas in het Drents Museum is en de reconstructie van het meisje van Yde ziet, schrikt ze enorm: ze lijkt namelijk als twee druppels water op haar! Ymke kan de gelijkenis niet uit haar hoofd zetten. Samen met haar vriend Jelmer en haar vriendin Mirjam gaat ze nog een keer terug. Als Ymke alleen bij de vitrine is achtergebleven, gebeurt er iets raars: ze krijgt een vreemd gevoel in haar hoofd, mompelt een zinnetje en… gaat 2000 jaar terug in de tijd. Ze ontmoet het meisje van Yde. Dit klinkt misschien een beetje afgezaagd, maar de schrijver heeft het echt goed gedaan!• Sporen in het moeras is een spannend en goed geschreven boek, met interessante personages. Een archeoloog heeft de tekst nagelezen, zodat ook de feiten kloppen. Een echte aanrader! (Jan Heerze, Sporen in het moeras. Uitgeverij De Fontein, 2004. 125 blz. Uitverkocht, maar hopelijk wel bij je in de bieb!) |
Meeste veenlijken uit Drenthe
In Nederland zijn tientallen veenlijken gevonden, waarvan verreweg de meeste in Drenthe. Er zijn er maar 13 bewaard gebleven.
Het meisje van Yde is niet alleen het bekendste meisje van Drenthe, maar ook het bekendste veenlijk van Nederland. Er zijn kinderen die een veenlijk best eng vinden. Andere kinderen vinden het juist spannend. Als je in de buurt van Assen bent, moet je maar eens een kijkje nemen. Als je tenminste durft!
1 Een veentje is een vennetje (klein meertje) in het veengebied.
2 Een vitrine is een dichte glazen kast, waarin voorwerpen worden tentoongesteld.
Naar de website van het Drents Museum.
Drents Museum: werkstukpakket Meisje van Yde.
Surfspin: wat betekent de plaatsnaam Yde?
Surfspin: naar het keuzemenu Drenthe.
Surfspin: naar het keuzemenu Geschiedenis.
Naar het HOME van de Surfspin.
Geplaatst op 6 oktober 2008, het laatst gewijzigd op 22 september 2014.
© Surfspin 2008-2014