home > geschiedenis > tijd van regenten en vorsten
home > biologie > evolutie
home > wereldoriëntatie > Scandinavië > Zweden


Portret van Linnaeus.

Carolus Linnaeus was een Homo sapiens


In 2007 was het precies 300 jaar geleden dat de beroemde Zweedse plantkundige Carolus Linnaeus geboren werd. En dat is gevierd! Ook bij ons, want hij heeft drie jaar lang in Nederland gewoond. Hij promoveerde er tot doctor in de geneeskunde. Waar? Aan de Universiteit van Harderwijk!


Carolus (Carl) Linnaeus werd geboren in Zweden in 1707. Hij studeerde medicijnen. In 1732, nog tijdens zijn studie, werd hij door de Zweedse regering op onderzoek gestuurd naar Lapland, het woongebied van de Samen. Carl raakte erg onder de indruk van hun leefwijze. Hiernaast zie je hem afgebeeld in Samische klederdracht.


In 1735 kwam Linnaeus naar Nederland. In die tijd gingen veel buitenlandse geneeskundestudenten in Leiden studeren, bij de beroemde professor Herman Boerhaave. Maar Linnaeus promoveerde* niet in Leiden, maar in Harderwijk, want dat was goedkoper. Hij had speciaal voor de gelegenheid zijn Samische pak aangetrokken. Carl is maar een weekje in Harderwijk gebleven, daarna ging hij weer naar Holland. Dankzij Boerhaave kon hij de lijfarts en hortulanus* worden van een schatrijke Amsterdamse bankier. Die had een grote verzameling naturalia (schelpen, opgezette dieren, gedroogde planten, enz.) en op zijn landgoed bij Haarlem bovendien een tuin met exotische planten. Dat kwam goed uit, want Linnaeus werkte aan een nieuwe naamgeving voor alle hem bekende planten en dieren.


Bij Linnaeus bestaat een wetenschappelijke naam uit twee delen. Het eerste deel (met een hoofdletter) geeft het geslacht aan, het tweede deel (met een kleine letter) de soort. Het linnaeusklokje bijvoorbeeld heet Linnaea borealis, de moderne mens heet Homo sapiens. Zoals je ziet zijn het Latijnse namen, want dat was immers de taal van de wetenschap. Linnaeus’ systeem werd algemeen overgenomen. Zo wisten de geleerden voortaan precies om welke soort het ging, of ze nu uit Duitsland, Engeland of Nederland kwamen. Bijzonder was dat Linnaeus de mens indeelde bij de zoogdieren, en wel in de orde van de primaten, net als de apen. Voor die tijd werd de mens ook biologisch gezien als een heel apart wezen beschouwd.


linnaeusklokje (foto: Wikipedia)

In 1738 ging Linnaeus terug naar Zweden. Hij werd professor en bleef verder werken aan zijn naamgevingssysteem. Zijn werk is erg succesvol gebleken, want als er een nieuwe soort wordt ontdekt, dan krijgt die nog altijd een naam volgens het systeem dat Linnaeus bijna drie eeuwen geleden heeft uitgedokterd.


* Als je promoveert heb je een proefschrift geschreven en word je doctor. Dat is niet hetzelfde als dokter!
* Een hortulanus is iemand die een hortus (een tuin met bijzondere planten) beheert.

Het portret van Linnaeus is overgenomen van de website van Museum Boerhaave.
De foto van het linnaeusklokje (een plantje dat bij ons heel zeldzaam is) is overgenomen van Wikipedia.



Surfspin: naar het werkblad Linnaeus (pdf).
Surfspin: hier vind je info over de Samen.
Surfspin: hier vind je info over de Engelse bioloog Charles Darwin.
Surfspin: hier vind je info over de arts Herman Boerhaave.
Surfspin: naar het keuzemenu Geschiedenis.
Naar het HOME van de Surfspin.


Geplaatst op 4 juni 2007, het laatst gewijzigd op 25 augutus 2010.

© Surfspin 2007-2010